Sztuczna inteligencja w zakupach w energetyce – prognozy na 2026 rok

Spis treści

    Sztuczna inteligencja wkracza do działów zakupów w firmach energetycznych, zmieniając ich codzienną pracę od podstaw. To ona dziś pomaga przewidywać potrzeby, negocjować lepsze warunki, wybierać najbardziej wiarygodnych dostawców i utrzymywać koszty pod kontrolą. W czasach, gdy ceny surowców potrafią zmieniać się z dnia na dzień, a konkurencja walczy o każdy kontrakt, liczy się każda złotówka, którą uda się zaoszczędzić. Dla firm energetycznych oznacza to jedno – kto chce przetrwać i rosnąć, musi sięgnąć po AI jako sprzymierzeńca w budowaniu przewagi rynkowej i zabezpieczaniu przyszłości biznesu.

    Sztuczna inteligencja w zakupach w energetyce – prognozy na 2026 rok

    1. Czym jest AI w zakupach – definicje i technologie

    Sztuczna inteligencja w zakupach obejmuje inteligentne systemy, które automatyzują, analizują i usprawniają różnorodne zadania zakupowe z wykorzystaniem zaawansowanych algorytmów oraz technologii przetwarzania danych. Podstawą działania tych systemów jest uczenie maszynowe – algorytmy, które samodzielnie się doskonalą, ucząc się na podstawie danych historycznych.

    Przetwarzanie języka naturalnego (NLP) automatyzuje analizę dokumentów, przegląd umów czy komunikację z dostawcami. Zaawansowana analityka danych, łącząca metody statystyczne z AI, przekształca surowe dane w konkretne, użyteczne wnioski dla zespołów zakupowych. Te systemy uczą się nieustannie na podstawie zrealizowanych transakcji i dostosowują się do zmieniających się warunków biznesowych.

    Generatywna sztuczna inteligencja (GenAI) – technologia, która potrafi tworzyć nowe treści, takie jak zapytania ofertowe (RFP), podsumowania umów czy wiadomości do dostawców – stanowi najnowszy krok w rozwoju AI w zakupach.

    Według raportu Global CPO Survey 2025 opracowanego przez EY, aż 80% dyrektorów zakupów planuje wdrożenie generatywnej AI w procesach zakupowych (Źródło: raport „EY Global CPO Survey 2025” opracowany przez Ernst & Young).

    2. Ewolucja AI w energetyce

    Wdrażanie AI w zakupach dla branży energetycznej przeszło długą drogę – od prostych automatyzacji zadań po zaawansowaną analizę predykcyjną i podejmowanie decyzji w czasie rzeczywistym. Na początku celem było zdigitalizowanie ręcznych procesów. Dziś rozwiązania oparte na AI łączą deep learning z wiedzą z zakresu nauk o zachowaniu, aby usprawnić sourcing, negocjacje oraz relacje z dostawcami.

    Transformacja energetyki – m.in. przejście na OZE, deregulacja rynków czy gwałtowny wzrost dostępności danych – znacząco przyspieszyły tempo wdrażania AI. Sztuczna inteligencja nie jest już tylko wsparciem – stała się strategicznym motorem zmian.

    Z najnowszych analiz wynika, że zastosowanie AI w firmach z sektora odnawialnych źródeł energii może poprawić efektywność operacyjną nawet o 15–25%. Kluczowe obszary to m.in. zarządzanie łańcuchem dostaw i optymalizacja transakcji na rynkach energii. (Źródło: analiza McKinsey & Company dotycząca wykorzystania AI w sektorze OZE i energetyce – raport „The future of AI in energy”, 2024)

    Sztuczna inteligencja w zakupach w energetyce

    3. Kluczowe korzyści z wdrożenia AI w zakupach

    • Wzrost efektywności operacyjnej – dzięki automatyzacji powtarzalnych zadań (np. dopasowywanie faktur, analiza umów), zespoły zakupowe mogą skupić się na działaniach strategicznych.
    • Lepsze prognozowanie i zarządzanie popytem – predykcja oparta na danych umożliwia dokładniejsze planowanie zakupów i stanów magazynowych.
    • Oszczędności energetyczne – AI pozwala zoptymalizować zużycie energii w procesach operacyjnych.
    • Zrównoważony rozwój i ESG – automatyczne raportowanie zgodności z celami środowiskowymi i etycznymi.
    Wdrożenie AI zmienia zakupy w energetyce

    Zastosowania AI w zakupach – przykłady

    1. Inteligentne zarządzanie umowami
      AI automatyzuje cykl zarządzania umowami, wydobywa kluczowe zapisy, sygnalizuje niezgodności i
      sugeruje poprawki zgodne z wewnętrznymi politykami firmy. Narzędzia NLP porównują nowe dokumenty z zatwierdzonymi szablonami, co zwiększa zgodność i
      zmniejsza ryzyko błędów.
    2. Ocena i wybór dostawców
      Systemy AI analizują dane w czasie rzeczywistym i oceniają dostawców pod kątem efektywności, ryzyka i
      zgodności z wymaganiami. Pomagają też generować zapytania ofertowe i przewidują, którzy partnerzy najlepiej spełnią określone kryteria.
    3. Dane w czasie rzeczywistym i szybkie decyzje
      Analityka AI umożliwia bieżące monitorowanie zmian rynkowych, wykrywanie anomalii i
      szybkie reagowanie na pojawiające się okazje.
    4. Automatyzacja komunikacji i tworzenia dokumentów
      Generatywna AI tworzy wiadomości, RFP, streszczenia umów i inne treści, odciążając
      zespoły zakupowe z czasochłonnych zadań administracyjnych.

    4. Kluczowe ryzyka we wdrażaniu AI i sposoby ich minimalizacji

    Największe zagrożenia i jak im przeciwdziałać

    1. Jakość i integralność danych
      Największym zagrożeniem dla skutecznego wdrożenia AI jest brak wiarygodnych, spójnych danych. Problemy takie jak różne formaty danych, niekompletne informacje historyczne czy brak standaryzacji mogą całkowicie zaburzyć działanie systemów AI. Dlatego konieczne jest zainwestowanie w solidne mechanizmy zarządzania danymi (data governance), stałe monitorowanie jakości danych i szkolenie zespołów w zakresie ich oceny i poprawy.
    2. Integracja systemów i przestarzałe technologie
      Wiele firm korzysta z rozproszonych, zamkniętych systemów, które trudno ze sobą połączyć. Brak integracji to jedna z głównych barier. Rozwiązaniem jest stworzenie planu stopniowego konsolidowania narzędzi zakupowych, wykorzystanie technologii pośredniczących (middleware) lub hurtowni danych (data lake), a także redukcja długu technologicznego.
    3. Ograniczenia infrastrukturalne i zużycie energii
      Systemy AI wymagają dużych i stabilnych zasobów energetycznych. Wdrażając te rozwiązania, firmy powinny rozważyć m.in. lokalizację centrów danych w pobliżu istniejących źródeł energii, dywersyfikację kontraktów energetycznych z uwzględnieniem OZE oraz współpracę z operatorami infrastruktury w celu zapewnienia odpowiedniego zasilania.
    4. Złożoność przepisów i regulacji
      W miarę jak AI odgrywa coraz większą rolę w zakupach strategicznych, wzrasta też nadzór regulacyjny. Aby skutecznie sobie z tym radzić, warto: aktywnie współpracować z regulatorami, tworzyć interdyscyplinarne zespoły ds. zgodności i brać udział w grupach roboczych, które pomagają wypracować realne standardy branżowe.
    5. Zagrożenia cyberbezpieczeństwa
      Systemy AI poszerzają potencjalną powierzchnię ataku. Dlatego niezbędne jest wdrożenie strategii „zero-trust”, wykorzystanie zaawansowanych narzędzi wykrywania zagrożeń oraz traktowanie oceny ryzyka cybernetycznego jako obowiązkowego elementu każdego projektu związanego z AI.
    6. Wyzwania kadrowe i brak kompetencji
      Sektor energetyczny zmaga się z poważnym brakiem specjalistów, którzy łączą wiedzę z zakresu AI i energetyki. Według raportu Światowego Forum Ekonomicznego z 2025 roku, niedobór odpowiednich kompetencji ogranicza tempo innowacji i wdrażania nowych rozwiązań. Problemem jest też niewystarczająca infrastruktura lokalna i brak partnerów technologicznych, którzy mogliby wspierać globalne wdrożenia na poziomie lokalnym.

    Dodatkową barierą jest niechęć do ryzyka i wolne tempo zmian kulturowych. Wiele organizacji nadal preferuje stopniowe zmiany zamiast odważnych transformacji, co może opóźniać pełne wykorzystanie potencjału sztucznej inteligencji.

    Przegląd AI w zakupach

    5. Jak TTMS widzi przyszłość AI w działach zakupów firm energetycznych?

    „Firmy energetyczne, które chcą skutecznie wdrożyć AI w obszarze zakupów, powinny zacząć od uporządkowania danych – ich struktury, jakości i dostępności. Kluczowe jest stworzenie spójnego ekosystemu informacyjnego, który umożliwi algorytmom uczenie się na podstawie rzeczywistych procesów. W TTMS wspieramy klientów w budowie takich fundamentów – od integracji systemów ERP po wdrażanie rozwiązań chmurowych, które zapewniają skalowalność i bezpieczeństwo operacji zakupowych.

    – Marek Stefaniak, dyrektor sprzedaży ds. technologii w sektorze energetycznym TTMS

    1. Automatyzacja procesów zakupowych z wykorzystaniem generatywnej AI

    Prognozujemy, że generatywna sztuczna inteligencja stanie się standardem w automatyzacji tworzenia dokumentów zakupowych: zapytań ofertowych, umów, analiz porównawczych i komunikacji z dostawcami. To radykalnie zmniejszy obciążenie administracyjne działów zakupów, a jednocześnie skróci czas cyklu zakupowego.

    W TTMS już teraz wdrażamy rozwiązania oparte na dużych modelach językowych, które ułatwiają pracę zespołom operacyjnym i umożliwiają naturalną interakcję z danymi – także osobom bez wiedzy technicznej.

    1. Zaawansowana analityka predykcyjna

    Modele AI będą coraz precyzyjniej wspierać prognozowanie popytu, ocenę ryzyka i planowanie zakupów w oparciu o dane rynkowe, pogodowe, regulacyjne czy geopolityczne. Firmy, które zainwestują w integrację tych danych z procesami zakupowymi, zyskają przewagę konkurencyjną.

    TTMS już dziś wspiera klientów w tworzeniu takich zintegrowanych środowisk danych, łącząc systemy OT i IT, rozwijając platformy analityczne i modele predykcyjne dopasowane do specyfiki rynku energii.

    1. Rozwój Edge AI i decyzje w czasie rzeczywistym

    Coraz większą rolę odegra przetwarzanie danych na brzegu sieci (Edge AI), szczególnie w dynamicznych obszarach takich jak trading energią, bilansowanie czy zarządzanie łańcuchem dostaw. Decyzje zakupowe podejmowane w czasie rzeczywistym staną się koniecznością – a nie przewagą.

    1. AI jako wsparcie strategii ESG i transparentności zakupów

    W odpowiedzi na wymagania regulacyjne i presję rynku, firmy będą potrzebować narzędzi, które nie tylko automatyzują, ale też raportują zgodność z celami ESG, śladem węglowym czy etyką dostawców. Przykładem takiego oprogramowania dla elektrowni jest system SILO od Transition Technologies, który optymalizuje proces spalania, ogranicza emisje i generuje dane niezbędne do raportowania środowiskowego. Jego potencjalna integracja z narzędziami AI wspierającymi zakupy w energetyce pozwala elektrowniom nie tylko spełniać wymogi ESG, ale także precyzyjnie planować zakupy paliwa i reagentów, co bezpośrednio przekłada się na wymierne oszczędności.

    1. Nowy krajobraz kosztowy: inwestycja, która się zwraca

    W TTMS z pełnym przekonaniem patrzymy na rozwój sztucznej inteligencji jako kluczowego narzędzia w transformacji procesów zakupowych – zwłaszcza w sektorach silnie uzależnionych od zmienności cen rynkowych, sytuacji geopolitycznej i dostępności surowców.

    AI nie tylko automatyzuje procesy i obniża koszty operacyjne – przede wszystkim wzmacnia zdolność organizacji do szybkiego reagowania na dynamicznie zmieniające się warunki. Dzięki zaawansowanej analityce i modelom predykcyjnym, firmy mogą prognozować trendy cenowe, oceniać ryzyka i podejmować trafne decyzje zakupowe, zanim rynek zdąży zareagować.

    W naszej ocenie, to właśnie zdolność do inteligentnej predykcji – oparta na danych historycznych, bieżących i kontekstowych – stanie się w najbliższych latach jednym z kluczowych czynników przetrwania i rozwoju na konkurencyjnych rynkach energii, surowców czy produkcji przemysłowej.

    Wdrażanie AI w zakupach w energetyce przynosi wymierne korzyści:

    • wzrost wydajności działów zakupowych,
    • redukcję błędów i nieefektywnych procesów,
    • lepsze zarządzanie ryzykiem w łańcuchu dostaw,
    • zwiększona przejrzystość i zgodność z regulacjami.

    6. Jak TTMS wspiera sektor energetyczny w inteligentnych zakupach dzięki AI – i nie tylko

    6.1 Wnioski: Dokąd zmierzają zakupy energetyczne wspierane przez sztuczną inteligencję?

    Zakupy w branży energetycznej przechodzą właśnie transformację, której motorem napędowym staje się sztuczna inteligencja. AI nie pełni już jedynie funkcji wspomagającej — dziś staje się kluczowym elementem strategii biznesowej, pozwalającym osiągać realne oszczędności, zwiększać efektywność operacyjną i budować odporność na zmiany rynkowe.

    W Transition Technologies MS od lat wspieramy firmy energetyczne w transformacji cyfrowej. Dostarczamy kompleksowe rozwiązania IT, które integrują dane z wielu źródeł, automatyzują procesy i wspierają podejmowanie decyzji. W obszarze zakupów umożliwiamy wdrożenie narzędzi opartych na AI, które pozwalają prognozować zapotrzebowanie, przewidywać ceny energii, optymalizować strategie zakupowe i ograniczać ryzyko.

    AI na zakupach w energatyce - energetyka przyszłości

    6.2 Energetyka przyszłości z TTMS

    Współczesny sektor energetyczny mierzy się z wieloma wyzwaniami: niestabilnością rynków, rosnącymi wymaganiami regulacyjnymi, transformacją klimatyczną i cyfrową. Odpowiedzią na te wyzwania są inteligentne, skalowalne i zintegrowane systemy oparte na sztucznej inteligencji i danych.

    TTMS wspiera firmy energetyczne w budowie strategii zakupowych opartych na danych, automatyzacji procesów, a także wdrażaniu narzędzi AI, które realnie zwiększają efektywność i przewagę konkurencyjną. Dodatkowo oferujemy:

    • zaawansowane rozwiązania integrujące dane z różnych źródeł (OT i IT),
    • rozwój systemów predykcyjnych i platform monitoringu energii,
    • tworzenie bezpiecznych i odpornych środowisk IT,
    • wsparcie w zgodności z regulacjami branżowymi i cyberbezpieczeństwo.

    Nasze doświadczenie obejmuje współpracę z największymi firmami sektora energetycznego w Polsce i Europie. Wiemy, że kluczem do sukcesu jest połączenie technologii z wiedzą ekspercką i zrozumieniem kontekstu biznesowego.

    Chcesz dowiedzieć się, jak możemy pomóc Twojej firmie?

    FAQ

    enieJakie są główne korzyści wdrożenia sztucznej inteligencji w zakupach w sektorze energetycznym?

    Sztuczna inteligencja w zakupach energetycznych zwiększa efektywność operacyjną, redukuje koszty i minimalizuje ryzyko w łańcuchu dostaw. AI umożliwia lepsze prognozowanie popytu, automatyzację procesów administracyjnych, szybsze podejmowanie decyzji oraz pełną zgodność z regulacjami branżowymi i celami ESG.

    Jakie technologie AI są najczęściej stosowane w zakupach firm energetycznych?

    Najczęściej wykorzystuje się uczenie maszynowe do analizy i predykcji, przetwarzanie języka naturalnego (NLP) do analizy umów i komunikacji z dostawcami oraz generatywną AI (GenAI) do automatycznego tworzenia zapytań ofertowych, podsumowań kontraktów i raportów. Coraz większe znaczenie ma też Edge AI, wspierająca decyzje w czasie rzeczywistym.

    Jakie są największe wyzwania przy wdrażaniu AI w zakupach energetycznych?

    Kluczowe bariery to niska jakość i brak standaryzacji danych, trudności w integracji systemów, wysokie wymagania energetyczne infrastruktury, złożone regulacje prawne oraz niedobór specjalistów łączących wiedzę o AI i energetyce. Ważne jest stopniowe usuwanie tych przeszkód poprzez strategię data governance, modernizację technologii i rozwój kompetencji.

    W jaki sposób AI wspiera realizację strategii ESG w sektorze energetycznym?

    AI automatyzuje gromadzenie i analizę danych dotyczących emisji CO₂, efektywności energetycznej i etyki dostawców. Pozwala to na szybkie raportowanie zgodności z regulacjami, monitorowanie postępów w realizacji celów zrównoważonego rozwoju oraz transparentne zarządzanie łańcuchem dostaw.

    Wiktor Janicki

    Transition Technologies MS świadczy usługi informatyczne terminowo, o wysokiej jakości i zgodnie z podpisaną umową. Polecamy firmę TTMS jako godnego zaufania i rzetelnego dostawcę usług IT oraz partnera wdrożeniowego Salesforce.

    Czytaj więcej
    Julien Guillot Schneider Electric

    TTMS od lat pomaga nam w zakresie konfiguracji i zarządzania urządzeniami zabezpieczającymi z wykorzystaniem różnych technologii. Ueługi świadczone przez TTMS są realizowane terminowo, i zgodnie z umową.

    Czytaj więcej

    Już dziś możemy pomóc Ci rosnąć

    Porozmawiajmy, jak możemy wesprzeć Twój biznes

    TTMC Contact person
    Monika Radomska

    Sales Manager